Kleine karekiet kiet kiet.

kleine karekiet 14 april 2024

Vorig jaar blies de wind weken en wekenlang uit het noorden en veel trekvogels bleven daardoor in Frankrijk hangen, wachtend op beter vliegweer. Dit jaar is het anders, de afgelopen tijd blaast de win nogal eens uit het zuiden of zuidoosten en dat betekent dat de trekvogels lekker vlot door kunnen vliegen. Fijn voor de vogels maar iets minder leuk voor ons want veel vogels schieten over ons land heen en vliegen zo razendsnel door naar de broedgebieden in het noorden.

Op 2 april kwam ik door deze meewind mijn eerste beflijster van het seizoen tegen en dat was gelijk ook mijn vroegste waarneming van deze doortrekker tot nu toe. De vroegste waarneming van mij tot dan toe was op 7 april in Oostkapelle. Gisteren zag en hoorde ik de eerste karekiet van het seizoen en dat blijkt daarmee dus ook weer een hele vroege aankomst te zijn. Kleine karekieten komen normaal gesproken in de tweede helft tot bijna eind april pas terug in ons land.

Zonzeelse polder augustus 2022

Het is opvallend hoe de wind dus bepaalt wanneer vogels hier aankomen. Vogels houden zelf hun eigen schema aan en daar zit dan wel een marge omheen gebouwd. Weersinvloeden in Europa kunnen dus de aankomsttijd in de broedgebieden bepalen maar ook de droogte in Afrika, de zandstormen in de Sahara of ander slecht weer kunnen een rol spelen. Nu blijkt dus dat het daar allemaal goed is verlopen en hier in Europa zit het ook weer even mee. 

Nu ben ik wel benieuwd hoe deze mogelijke gunstige omstandigheden effect hebben op de voortplanting. Zijn er deze keer minder vogels gestorven tijdens de trek en levert dat meer broedparen en dus meer jonge vogels op? 

Het zou zomaar kunnen alleen is dat niet goed te meten. Er is maar een organisatie iets over zeggen en dat is SOVON. Zij verzamelen alle waarnemingen en verwerken die in goed onderbouwde rapporten. En dan nog is het lastig om op basis van een goed jaar een conclusie te trekken.

De vroegste kleine karekiet in mijn lijst staat genoteerd op 21 april 2012 dus dat persoonlijke "record" stond al even. Niet dat ik moeite doe om persoonlijke records te verbreken want ik heb er geen invloed op wanneer vogels terugkomen. Maar het is altijd weer leuk om een soort weer terug te zien komen.

Wil je meer weten van deze krassende rietbewoner, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/kleine-karekiet

Succesvolle roerdompen.

blauwe reiger(r) en roerdomp

Van alle vogels in de Biesbosch is voor mij de roerdomp de meest bijzondere. Dat geldt dus voor mijzelf, want anderen worden helemaal lyrisch als ze een visarend of zeearend zien en weer iemand anders wordt helemaal blij van een zingende veldleeuwerik. Daar word ik overigens ook heel erg blij van. Maar een roerdomp is niet alleen bijzonder maar heeft vooral ook iets mysterieus. Zijn bijzondere lied is op zich al bijzonder en klinkt nu in de Biesbosch volop.

Al heel wat jaren ga ik in het vroege voorjaar op pad om in de "natte" Biesbosch vogels inventariseren. En in maart beginnen de eerste roerdompen te hoempen. Het bijzondere lied draagt ver en dat maakt het ook weer wat lastiger om de exacte aantallen en locaties te bepalen. In een van de grote natte rietpolders groeit het aantal roepende, territoriale roerdompen de laatste jaren gestaag. 

roerdomp in de 
"paalhouding"

Een kleine vijftien jaar geleden waren wij als tellers al blij met een of twee hoempende roerdompen en langzaam maar zeker groeide dat aantal, mede door een aantal ingrijpende aanpassingen in de polders. Zo zijn de klepduikers gerepareerd en worden die door Staatsbosbeheer zorgvuldig ingezet om voor roerdompen de ideale omstandigheden te creëren.

En dat werkt, en hoe kun je wel zeggen want afgelopen weekend heb ik met de grootste zorg de roerdompen in een rietpolder geïnventariseerd. In totaal heb ik met zekerheid zeven territoria vast kunnen stellen. Dat is dan nog geen garantie dat hier ook zeven broedparen zitten want de vrouwen laten zich in het broedseizoen niet horen en vrijwel nooit zien. Maar het feit dat het aantal roepende roerdompen hier gestaag toeneemt, geeft aan dat de omstandigheden in de rietpolders prima zijn. Afgelopen jaar werden in heel de Biesbosch, 38 territoria vastgesteld wat een ongekend hoog aantal is. Zo zie je maar als je de juiste omstandigheden weet te realiseren, reageren de vogels daar direct op. 

camouflagevogel

Zo worden op verschillende plekken in de Biesbosch polders of voormalig agrarisch gebied speciaal voor bepaalde vogelsoorten ingericht. Het is nu afwachten of het een vergelijkbaar succes als voor de roerdomp op gaat leveren. Om af te sluiten met een mooi voorbeeld, vorig jaar is in de winter de Eijerwaard onderwater gezet met als gevolg zes broedende koppels steltkluten. Een soort actie-reactie situatie. Ik geloof overigens niet gelijk dat dit nu voortaan een jaarlijks terugkerend broedsucces zal zijn. Het kan ook zijn dat dit een vorm van pioniersgedrag is en de steltkluten dit jaar weer een ander gebiedje opzoeken. Daarbij speelde vorig jaar ook nog dat in het oorspronkelijke broedgebied in zuid Europa een extreme droogte heerste waardoor er zelfs geen water in de ondiepe meertjes stond. De steltkluten waren dus noodgedwongen naar het noorden gekomen. Dus we moeten in sommige gevallen ook weer niet te vroeg juichen.

Wil je meer weten van deze stiekemerd, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/roerdomp

En ineens zijn daar de doortrekkers.

beflijster in Dorst op 3 april 2024

Elk voorjaar kijk ik weer reikhalzend uit naar al die zomersoorten die een voor een binnenvallen. Bijna elk stukje op mijn blog gaat het ook over die terugkerende vogels. Een voor een komen ze langs, de tjiftjaf en de blauwborst voorop. Daarna de zwartkop en de fitis en over een week of iets meer de tuinfluiter gevolgd door de grasmus en braamsluiper. Zo gaat dat even door en begint het steeds drukker te worden in het buitengebied en soms ook in de bewoonde wereld. Een heerlijke tijd die veel te snel voorbij gaat!

Behalve deze zomersoorten komen deze tijd ook de doortrekkers langs. Ze zijn er maar even en je moet vaak geluk hebben om ze te kunnen spotten. In de afgelopen dagen kwam ik regenwulpen, tapuit en beflijster tegen. 

oververmoeide tapuit op 4 april

Dit zijn in ons land geen broedvogels en wordt hier alleen even gerust en gegeten. Broeden doen ze in het hoge noorden. Van deze drie is er een uitzondering en dat is de tapuit die ook bij ons tot broeden komt. Meestal in de duinen langs de kust en op de Waddeneilanden en in het binnenland op de droge heide en stuifzanden.

De tapuit die ik op 4 april zag was kletsnat en dodelijk vermoeid van de lange tocht. Het had hem niet meegezeten en hij zat duidelijk bij te komen van alle ontberingen. Deze vogel heeft het gered maar hoeveel zouden de afgelopen dagen en weken gesneuveld zijn? 

13 april 2016 Oostkapelle

Daar heb ik geen idee van maar dat zij ongetwijfeld heel veel vogels. Ik denk dat deze tapuit wel een paar dagen nodig zal hebben om op krachten te komen en het weer zit niet echt mee dus veel insecten zal hij niet zo snel vinden. Tapuiten blijven best wel even hier in de buurt hangen en tot in mei kom je ze hier nog tegen. En de Biesbosch is een prima plek om tapuiten te spotten.

Dat is met de beflijster wel anders, die zie je maar heel even en meestal zie ik ze in Zeeland. Afgelopen week dus hier in Dorst en dat was tevens mijn vroegste waarneming van deze soort tot nu toe. De vroegste waarneming was namelijk op 7 april 2020. Wat mij opvalt is dat deze vogel zo enorm schuw is en bij het minste of geringste wegvliegt. En als hij wegvliegt is dat ook altijd ver weg. Hij vliegt niet even op om wat verder weer te landen. Als hij opvliegt is hij ook ver uit het zicht.

Wil je meer weten van de doortrekkende konijnen holbewoner, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/tapuit

Weer een waaierstaartrietzanger.

waaierstaartrietzanger

Alweer ruim een jaar geleden schreef ik over de graszanger die ik voor het eerst in Zeeland had gezien. De graszanger zag en hoorde in bij Breskens in de Waterdunen. De Waterdunen is een nieuw ontwikkelt natuurgebied speciaal ingericht voor vogels. Mooie wandelpaden met kijkschermen en kijkhutten en heel veel waterpartijen die als een magneet voor vogels werken. Door een slim systeem is in dit gebied beweegt het water ook door de werking van eb en vloed. De stroming en het droogvallen van slikjes zorgen ervoor dat er steeds voldoende voedsel te vinden is. 

zingende graszanger 26 maart 2024

Ook trekvogels die vaak via dit gebied langskomen kunnen hier een moment rusten en foerageren. De graszanger heeft dit gebied inmiddels ook ontdekt en vorig jaar januari zag ik hier mijn eerste roepende graszanger. Afgelopen jaar heb ik op verschillende plekken een waaierstaartrietzanger gezien en gehoord. De graszanger heeft deze naam nog niet zo heel lang en heette dus eerst waaierstaartrietzanger. 

Het lijkt er dan ook sterk op dat de soort een doorbraak in zijn verspreiding doormaakt. De milde winters zijn hier zeker debet aan want als we een strenge winter krijgen, is het gedaan met de soort en zijn we weer terug bij af. Afgelopen jaar zag en hoorde ik de graszanger in Westkapelle en jawel, zelfs in de Biesbosch. In de Nieuwe Dordtse Biesbosch om precies te zijn. 

waterdunen

Deze graszanger heeft daar een paar weken gezeten samen met de zeldzame blauwvleugeltaling en een paar velduilen. Even was dit de hotspot van de Biesbosch. Ik zag de graszanger daar bij toeval want ik het eerst nog niet eens door dat de zeldzame graszanger betrof. Soms moet je ook een beetje geluk hebben. 

Dat de graszanger zover landinwaarts zat is bijzonder maar dat is denk ik van korte duur. Over enige tijd komen we deze zuidelijke vogel op meer plekken tegen, kijk maar hoe het de cetti's zanger is vergaan. Die kom je nu in heel Nederland tegen. Ik voorzie eenzelfde ontwikkeling voor de waaierstaartrietzanger.

Wil je meer weten van deze nu nog zeldzame zangvogel, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/graszanger

Zwarte roodstaart zingt alweer even.

zwarte roodstaart 12 april 2020

Het is alweer een tijdje geleden dat ik gestopt ben met werken en ik moet zeggen dat ik niet veel meer aan die tijd terugdenk. Ik heb voldoende hobby's en andere bezigheden waar ik meer plezier in heb. Ik moest vanmorgen weer even aan die werkzame periode terugdenken want zo rond deze tijd zat elke ochtend een zwarte roodstaart op de dakrand van het pand te zingen. 

Als ik in Eindhoven uitstapte, hoorde ik hem direct zingen en dat ging dan weken door en ook jarenlang arriveerde hij rond dezelfde tijd op het dak en begon dan direct te zingen. Het is typisch zo'n vogeltje wat graag op industrieterreinen rondhangt. Ik zag in mijn overzicht met waarnemingen dat vanaf 2013 tot 2017 de zwarte roodstaart steevast in de eerste helft van maart op het dak aankwam. En dat was altijd een leuk begin van de dag.

1e winter mannetje zwarte roodstaart

Tegenwoordig ga ik wel eens op onze industrieterreinen hier in Oosterhout kijken en ook daar heb ik de zwarte roodstaart meerdere keren gezien en gehoord. Ik vond het eerst vreemd dat deze vogels in stedelijk gebied of op industrieterreinen broeden maar dat blijkt helemaal niet zo gek te zijn. Van oorsprong broeden deze vogels in middel- en hooggebergtes. Zij zijn dus gewend aan een stenen omgeving en zoeken hier dus naar openingen of holtes waar ze hun nest in kunnen bouwen.

Nu moet ik wel zeggen dat deze roodstaart niet alleen in stedelijk gebied of industrieterreinen voorkomt want ik kom ze ook wel in de Boswachterij Dorst en bij Huis ter Heide tegen. Nu weet ik niet of dit doortrekkers zijn want dat zou ook nog kunnen. In ieder geval arriveren ze vanaf begin maart na een wintervakantie in het zuiden van Europa en Afrika.

De zwarte roodstaarten die hier af en toe in de winter worden gezien, kunnen noordelijke vogels zijn die hier in een zachte winter de gok wagen en  niet verder trekken. 

Wil je meer weten van deze rotsbewoner, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/zwarte-roodstaart

Op de telpost.

De wind die afgelopen dinsdag en woensdag voorspeld werd, voorspelde dat het op de telpost in Breskens weleens een mooie ochtend op kon leveren. Want als de wind uit het zuidoosten komt worden de vogels die op trek zijn richting de telpost gedrukt en vandaar steken ze de Westerschelde over om vandaar verder naar het noorden te trekken. Er was maar een hindernis die een absolute topdag in de weg kon staan en dat was een stevige regenfront in Frankrijk. Als dat het geval is, kan er stuwing ontstaan oftewel de trekkers wachten beter weer af en komen daarna pas in grote aantallen door naar hier.

Dinsdagochtend vroeg trokken vele zangers over, die had ik namelijk in Cadzand al over de duinen zien vliegen. Ook houtduiven en kraaien vlogen in flinke groepen vastberaden naar het noordoosten, richting de telpost op de duinen vlakbij de vuurtoren. Daar worden ze opgewacht door een heel team van professionele tellers. Die mannen onderscheiden op grote afstand een net zo makkelijk een dwerggors van rietgors en worden twee in een flits voorbijvliegende europese kanaries op de lijst gezet. De eerste boerenzwaluwen, purperreigers en regenwulp kunnen niet ongezien passeren. 

Allemaal leuk en aardig maar rond elf uur werd het met het opwarmen van de lucht en de daarbij ontstane thermiekbellen pas echt interessant. Je zag van verre de thermiekbellen gevuld met roofvogels dichterbij komen. Steeds gevuld met vijf tot tien cirkelende roofvogels. Het was aftellen geblazen voordat ze hier overkwamen.

Het waren vooral buizerds en bruine kiekendieven die zich op de luchtstroom lieten voortdrijven. Het was prachtig om te zien hoe die vogels met een minimale inspanning terug naar de broedgebieden zweven. Ik denk dat roofvogels samen met ooievaars en kraanvogels nog de minste energie gebruiken om deze lange reis te maken. 

De vele vinken, piepers, zwartkoppen en al die andere kleintjes hebben het ten opzicht van die grote zwevers een stuk moeilijker. Die gaan op pure vleugel slagkracht de lange reis aan en als ze dan op de bestemming aankomen beginnen ze, hoe vermagerd en verzwakt ook, direct te zingen. Ik hoorde die ochtend in de duinen de eerste fitis en zwartkop van het voorjaar zingen. De dagen ervoor hoorde ik ze nog niet zingen dus dit zijn hoogstwaarschijnlijk net gearriveerde zomergasten.

In totaal passeerden in een kleine tweeënhalf uur ruim honderd roofvogels de telpost van Breskens. Die ochtend leverde de buizerdtrek, qua aantallen een 3e plaats op voor de telpost. Het komt dus niet vaak voor dat die grote aantallen overkomen zweven. Behalve buizerds en bruine kiekendieven, vlogen ook enkele sperwers en torenvalken met de groep mee.

Wil je meer weten van de vogeltrek en de telpost Breskens, kijk dan eens op de site van trektellen.nl

Zomertaling kondigt voorjaar aan.

zomerse zomertaling

De eerste helft van maart is altijd weer even spannend want dan komen de zomertalingen weer terug. Ik zie ze elk jaar in de eerste helft van deze maand maar er zijn genoeg andere vogellaars die ze nog eerder ontdekken. Dit jaar zag ik de eerste zomertaling op 18 maart in de Biesbosch. In de Ganzewei om precies te zijn. Dit is altijd een goede plek om zomertalingen te spotten, net als de Boswachterij in Dorst maar daar zitten ze nooit langer dan een of twee weken en dan trekken ze weer door. In de Ganzewei maar ook andere plekken in de Noordwaard kun je ze de hele zomer wel ergens vinden.

Deze zomertaling lost de wintertaling af want die vertrekt de komende tijd weer naar het noorden waar ze broeden. Er blijven de laatste jaren wel steeds meer wintertalingen in de Noordwaard hangen waardoor het deels standvogels zijn geworden. Mogelijk dat de zuidelijke populaties door het veranderende klimaat iets verder zuidwaarts zijn getrokken en nu hier resideren. 

winterse wintertaling

De zomertalingen zijn dat nog niet van plan en die trekken nog elk jaar allemaal weg. De zomertaling is de enige eend die precies het tegenovergestelde gedrag laat zien. Waar wij in de winter juist allerlei soorten eenden op bezoek krijgen, verkiest de zomertaling ondanks het mildere klimaat voor noord Afrika en soms nog wel verder ook. 

Ik ben benieuwd of we het nog mee gaan maken dat de zomertaling in de winter een keer hier blijft. Zo zie je wel meer van die de gok wagen en in de winter hier blijven. Het zijn dan wel zangvogels zoals bijvoorbeeld de zwartkop en de tjiftjaf.

De zomertaling is een vogel van het agrarisch gebied en heeft het niet makkelijk net als alle andere weide- en erfvogels. Kijk maar eens naar de stellopers die in een soort vrije val terecht zijn gekomen en de zomertaling gaat als we niet ingrijpen dezelfde kant uit. Laten we het niet hopen en de komende maanden weer volop genieten van deze extreem mooie zomergast. 

Ik weet overigens niet welke eend de mooiste is want de zomertaling heeft wat dat betreft flinke concurrentie van de wintertaling, pijlstaart, smient en tafeleend om er maar eens paar te noemen.

Wil je meer weten van de zomerse zomertaling, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/zomertaling

Omdat ie zo mooi is.

wilde zwanen Volkerakmeer

De wilde zwaan maar ook de kleine zwaan heb ik al vaak in dit blog beschreven, misschien wel tot vervelens toe. Ze zijn gewoon te mooi om er niet over te schrijven en ze zijn ook veel te kort hier. Daarbij komt ook nog eens dat de aantallen elke winter afnemen en uiteindelijk gaan we ze hier in de winter niet meer zien. De milde winters zorgen ervoor dat de vogels niet meer zo ver naar het zuiden hoeven te vliegen en de winter veel noordelijker veilig kunnen doorbrengen. Dit geldt in ieder geval voor de kleine zwanen en voor de wilde zwanen in een iets mindere mate.

Afgelopen week zagen we bij het Volkerakmeer West nog twee late wilde zwanen. 

kleine zwanen

 Het is nog een kwestie van dagen of hooguit een paar weken en dan zijn ze weg. Afgelopen jaren zat bij Hooge Zwaluwe steeds een klein groepje wilde zwanen maar die heb ik op die plaats niet meer gezien. Ze werden heel af en toe in de regio wel gezien maar ik heb ze niet gezien. In de Overdiepse polder zat deze winter slechts een exemplaar en daar moest ik het hier in de buurt mee doen.

Slechts enkele koppels wilde zwanen broeden in Nederland en dat aantal breidt zich vrijwel niet uit. Het blijft bij enkele koppels en dan ook nog eens in het noorden van het land. Ze broeden daar sinds 2005 dus dat is best lang. Dus profiteer ik ervan nu het nog kan. 

omdat ie zo mooi is.

De kleine zwanen maken wat dat betreft eenzelfde ontwikkeling door en de aantallen van deze zwanen nemen dus ook af. En daarbij gaat het met de soort niet zo goed en dat is ook een reden dat het minder goed met ze gaat.

In tegenstelling tot de kleine zwanen gaat het met de wilde zwanen wel goed en breidt de populatie zich heel langzaam verder uit. Ook eens goed nieuws voor deze vogels en nu maar hopen dat de Nederlandse populatie ook verder gaat groeien. Er zijn al een paar Nederlandse broedparen en dat mogen er best meer worden.

Wil je meer weten van deze statige verschijning, klik dan op d link:

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/wilde-zwaan

Jonge eider.

1e winter mannetje eider, 9 mrt 2024

Als ik aan de kust ben en vogels probeer te spotten, staat een eider zeker op mijn wensenlijstje. Het zijn prachtig gekleurde en getekende eenden. Zeker de mannetjes lijken wel geschilderd en er zit eigenlijk nooit een veertje verkeerd. Ze weten dat mooie pakje ook nog eens prima te onderhouden. Vorige week waren de eiders prima te bekijken want door het mooie windstille weer dobberden ze dicht onder kust en kon ik ze nog eens goed bekijken.

Op de kant zat ook een eider maar die zag er echt heel anders uit en ik vroeg mij af wat dit voor jaarkleed was. 

mannetje eider in prachtkleed, 2 feb 2020

Even dacht ik nog aan een hybride eider met nog iets anders of een geheel andere vogelsoort dan een eider. Na wat speurwerk bleek het een 1e jaarkleed mannetjes eider te zijn. En dat ik hem nu in maart zag betekent dat het een 2e kalenderjaar vogel is.

Dit kleed is meestal zo rond december te zien en de eider zal de komende jaren langzaamaan naar het volwassen kleed transformeren.

Of deze jonge eider dit voorjaar al een vrouwtje zoekt en voor nageslacht gaat zorgen weet ik eigenlijk niet. Ik geloof dat eerlijk gezegd niet maar of dat die gebeurtenis pas in zijn 4e levensjaar plaatsvindt vind ik ook nogal lang. 

1e winter of 2e kalenderjaar eider.

In ieder geval is dit weer een leerzame ochtend geweest want als je deze vogel op zee ziet zitten en niet goed de tekening kunt zien, denk je al snel dat het om een vrouwtje gaat. 

Deze eider doet er nog een paar jaar over om er als een volwassen eider uit te zien. Pas in het vierde levensjaar is de eider "op kleur" en kun je hem als een volwassen eider beschouwen. En dat is best bijzonder als je weet dat vrijwel alle andere eenden in hun 2e kalenderjaar naar het volwassen kleed transformeren. Die doen dat dus een stuk sneller dan een eider.

Wil je meer weten van deze prachtige zee eend, klik dan op de link:

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/eider

Vuurgoudhaan in ruste.

vuurgoudhaan, 9 mrt 2024

Niets zo beweeglijk dan een goudhaan en vuurgoudhaan. Ze zijn vaak zo beweeglijk dat je maar amper de kans krijgt om een van beiden goed te onderscheiden. De roepjes lijken ook erg op elkaar en alleen een geoefende vogelaar is in staat om het verschil in de roepjes te horen. Ze bungelen behendig aan de berkenkatjes en schieten van links naar rechts door de boomtoppen waardoor je maar amper de tijd krijgt om ze te bekijken. Een avontuurlijk vogeltje voor de vogelaar.

Afgelopen weekend zag ik een vuurgoudhaan in de vroege ochtend op een takje genieten van een flauw ochtendzonnetje. Dat gebeurt niet vaak dat je een vuurgoudhaan `in ruste` tegenkomt en dan moet je je kans pakken. De witte wenkbrauw, de zwarte teugel en oogstreep waren goed te zien alleen zat hij net wat te hoog om de oranje kruin goed te zien. Dat kopje is met die kleurtjes toch een stuk mooier dan het egaal geelgroene kopje van de gewone `goudhaan`.

pallas boszanger, 20 okt 2020

Ik wil niets afdoen aan de schoonheid van een goudhaantje maar net die wat extra gekleurde accentjes maken toch echt wel het verschil. Daardoor heeft hij ook wat meer weg van een pallas boszanger dan van een `gewone` goudhaan. Nu is die pallas boszanger echt een zeldzaamheidje dus een vergissing kun je, al zou je het graag willen, bijna niet te maken.

In deze tijd zitten hier wat meer vuurgoudhanen dan in de rest van het jaar. Het zijn vooral noordelijk overwinteraars die we nu hier zien want broeden doen de vuurgoudhanen met name in het oosten van ons land. De komende tijd wordt het daarom wel wat lastiger om een vuurgoudhaan te spotten, dan zullen we het weer moeten doen met de gewone goudhaan.

Wil je meer weten van de niet zo rustige vuurgoudhaan, klik dan op de linkl

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/vuurgoudhaan

Om tureluurs van te worden.

tureluur afgelopen vrijdag 8 maart

In deze tijd of in aanloop naar het broedseizoen vertrekken en arriveren veel vogels. Een spannende maar soms ook een verwarrende tijd. Is het 'm nou wel of is het 'm niet? Met name de steltlopers kunnen nu nog wel eens voor verwarring zorgen. De meesten zijn nog grijs of grijswit. De zomerkleur of broedkleed zit er nog niet op waardoor alle steltlopers er in kleur hetzelfde uitzien. Het gaat nu dus vooral om de lange of korte poten of de kleur ervan, of het gaat om de snavel, lang, kort, krom, recht, opgewipt etc. etc.

Maar de tureluur is een van de uitzonderingen, die is niet grijs en al op kleur en ook de poten zijn heel herkenbaar waardoor je deze steltloper vrij makkelijk kunt herkennen. De tureluur is een weidevogel die we hier in de buurt de komende maand(en) regelmatig kunnen zien en horen baltsen. Ze broeden in de Vugtpolder, Zonzeelse polder en in de Noordwaard in de Biesbosch om maar eens paar mooie gebiedjes te noemen.

natte graslanden hebben de voorkeur

Je ziet wel dat ze een voorkeur hebben voor natuurlijke gebieden met kruidenrijk grasland en vooral geen snelgroeiend raaigras. Ook mag het wel wat aan de natte kant zijn en vooral geen drooggemalen intensief bewerkt agrarisch gebied. Deze dode groene woestijnen zijn maar voor weinig dieren aantrekkelijk. 

Over een paar weken starten we met de weidevogel inventarisatie in de Noordwaard en dan zullen we de baltsende tureluurs veelvuldig horen en zien vliegen. Ze kunnen oneindig lang blijven roepen en ik weet niet goed waarom dat is. Is dat om een territorium af te bakenen of is dat een alarmroep als er mogelijk gevaar dreigt, ik weet het niet. 

zwarte ruiter

We hebben altijd wel een redelijk aantal broedende tureluurs maar om nou te zeggen dat het goed gaat met deze soort, dat gaat te ver. De aantallen nemen jaarlijks wat af.

De tureluur is een broedvogel die je vooral in de westelijke helft van ons land moet zoeken en veel zuidelijker en oostelijker dan hier kun je de tureluur niet vinden. In de bovenaan genoemde gebieden broeden dus de zogenaamde grensgevallen. In de Noordwaard gaat het volgens mij om een tiental koppels broedparen, niet veel maar wel de moeite waard om in de gaten te houden. En nog even iets:

Een tureluur zou je nog wel eens keer kunnen verwarren met een zwarte ruiter. Als je niet nauwkeurig bent en slechts globaal naar de kenmerken kijkt kun je een zwarte ruiter nog wel eens voor een tureluur aanzien en andersom kan dat ook net zo makkelijk. Om tureluurs van te worden.

Wil je meer weten van deze natte weidevogel, klik dan op de link:

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/tureluur

De heerlijke zang van de grutto.

4 maart, verzamelen op de slaapplaats

Vanaf eind februari arriveerden de eerste grutto's uit Afrika in ons land. Of misschien waren dit wel de grutto's die in Zuid Europa overwinteren want een deel doet dat namelijk. En afgelopen maandag ging het aan het einde van de dag helemaal los. Het was een mooie windstille en zonnige dag en aan het eind van deze dag bleven de grutto's maar uit de lucht vallen. Ze daalden die mooie namiddag massaal in de Noordwaard in de Biesbosch neer om te foerageren en daarna daar te overnachten.

Ik hoorde ze al hoog in de lucht roepen, grutto-grutto-grutto en wat is dat dan toch een fantastisch geluid. Het leek er even op dat het voorjaar weer volop gaande was maar dat was natuurlijk nog lang niet zo. 

arriverende grutto

En behalve de grutto's arriveerden ook een paar honderd bonte strandlopers met dezelfde plannen als de grutto's. De honderden kieviten zaten er al even. En dat die kieviten hier zaten, vond ik wel vreemd omdat het broedseizoen voor deze vogels al in volle gang is en het eerste kievitsei van Nederland en ook dat van Brabant al gevonden is. Moeten deze vogels nog gaan broeden of doen ze dat volgend jaar pas? Maar dat terzijde.

De Grutto's waren prachtig op kleur zo in het zachte avondlicht. Na de landing begonnen ze driftig te foerageren en ik verwacht dat ze komende dagen of maximaal een paar weken aan hun broedseizoen beginnen en daar kijk ik erg naar uit want ik heb nog steeds de stille hoop dat ook grutto's in de Noordwaard gaan broeden. Sinds een jaar of zeven inventariseer ik hier mede de broedende weidevogels en de grutto staat nog niet op ons lijstje. 

foeragerende grutto's 4 mrt 2024

Wel neemt hier het aantal broedende wulpen langzaam toe en ook de tureluurs doen het hier goed dus waarom zou de grutto hier niet willen broeden. Daarbij is het tegenwoordig nat genoeg. De grutto heeft het erg lastig en het aantal neemt al jaar na jaar af en begint zo langzamerhand een zorgelijke trend te worden ondanks all beschermingmaatregelen. Daarbij denk ik dat je vooral werk moet maken van de meest ideale omstandigheden waar zo'n grutto wil broeden en het beschermen volgt daar dan wel op.

Wil je meer weten van deze uitstervende weidevogel, klik dan op de link;

https://vogelskijken.nl/vogels-herkennen/zo-herken-je-de-grutto/

Witgatjes zijn ook weer terug.

witgat

De maand maart is nog maar net begonnen of de eerste overwinteraars uit het zuiden druppelen alweer binnen. Wat dat betreft is de winter snel voorbij gegaan. In de afgelopen weken zijn de grutto's teruggekomen en afgelopen weekend heb ik ook de eerste witgatjes weer gezien en ook de tjiftjaffen heb ik weer horen zingen. Die laatste vogels zijn waarschijnlijk overwinteraars en die beginnen nu te zingen. Dat is even een leuk geluid maar dat gaat ook wel snel vervelen. 

De komende weken zullen weer veel andere soorten arriveren en daar kijk ik weer echt naar uit. De zingende zwartkop en rietzanger en vergeet ook de blauwborst niet. Allemaal vroege zangers die niet snel daarna opgevolgd worden door de rest van de zangers.

aan de rand van een slik oevertje

De witgatjes die ik gisteren zag liepen op de slikoever van de vierde bergboezem in Breda. En het is altijd jammer dat ze vrij schuw zijn. Zodra je in de buurt komt en dan bedoel ik niet eens dichtbij, vliegen ze direct op en vliegen dan ook meestal flink door. Het geluid is heel herkenbaar en als ze opvliegen hoor je ook altijd dat herkenbare roepje, tju-wiet-wiet. Ook de spierwitte stuit is heel goed te zien en heel herkenbaar voor deze steltloper.

Net als blauwborsten en zwartkoppen zijn witgatjes ook korteafstandtrekkers. Een flink deel van deze vogels overwinterd in zuid Europa en de rest vliegt door naar Afrika. Die korteafstandtrekkers zijn dan ook vroeg terug en kun je nu of over een week of was dus tegenkomen. 

witgat 3 maart 2024

Ik verwacht vandaag in de Biesbosch ook nog enkele witgatjes te zien. Het weer is voor trekvogels de afgelopen weken prima geweest en de zuidenwind zal de nodige vogels deze kant in hebben geblazen. Vorig jaar duurde en duurde het eer de eerste trekvogels hier arriveerden. De harde noorden wind en het daarmee gepaard gaande slechte weer heeft toen de boel aardig opgehouden en daar is nu dus geen sprake van.  

Wil je meer weten van deze liefhebber van de waterkant, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/witgat

Is dit onze blauwe kiekendief?

jagende blauwe kiekendief

Toen wij gisteren in de Willemspolder liepen, werden we getrakteerd op een jagende blauwe kiekendief. Het is geen alledaagse vogel maar inmiddels wel een al jarenlang vast terugkerende roofvogel in de winterse Willemspolder.

Als broedvogels is de blauwe kiekendief hier in Nederland zo goed als uitgestorven. Nog slechts een paar koppels komen nog tot broeden en als je die vogels wil zien moet je naar de Groningen of de Wadden. 

Hier in Brabant is voor deze kiekendief geen geschikt broedgebied meer te vinden. Maar elke winter komen de blauwe kiekendieven uit het oosten naar hier en overwinteren ze bij ons. 

vrouwtje blauwe kiekendief
Willemspolder 3 feb 2019

De blauwe kiekendieven in de winterse Willemspolder zag ik in 2010 voor het eerst en waarschijnlijk kwamen ze hier al veel langer. In die jaren hebben we tijdens de inventarisaties voor de Vogelatlas van Nederland deze vogel ook steeds mee kunnen tellen en we zien hem nu nog steeds. Is dit dan "onze" blauwe kiekendief? Of het dezelfde vogel is betwijfel ik wand dan zou dit toch wel een oud exemplaar zijn. 

De kiek die we zagen is een mannetje met een asgrijs verenkleed en gitzwarte handpennen. Deze kiek was in winterkleed en als hij wat verder van je vandaan vliegt zou je makkelijk kunnen denken dat je in de verte een meeuw ziet vliegen. 

zichtbaar trage vlucht

Alleen de manier waarop de vogel laag en traag net boven de grond vliegt, verraadt dat het om een andere soort gaat. In de winterse Willemspolder moeten wel heel veel muizen en mollen zitten want behalve deze blauwe kiek jagen hier volop buizerds, een paar torenvalken en een slechtvalk. 

Dit jaar heb ik nog geen vrouwtje blauwe kiekendief gezien maar in het verleden zagen we die hier ook nog jagen en soms zelfs twee exemplaren. 

Wil je meer weten van deze opvallende verschijning, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/blauwe-kiekendief

Rallen, kwakken enz.

2e kalenderjaar kwak

Het zijn niet de allergemakkelijkste soorten om te spotten. Vrijwel altijd zijn het toevalstreffers en vang je soms alleen maar een glimp van ze op. Een gillende waterral of een zwiepend porseleinhoen wil je nog wel eens horen maar zien is een hele andere klus. 

Een ralreiger of woudaap zijn als je ze tegenkomt zelfs echte geluks- of toevalstreffers. En op deze reeks aan zeldzaamheden is de kwak toch langzaamaan een wat minder moeilijke soort aan het worden. Regelmatig wordt wel ergens in Nederland een kwak gezien. Vaak zijn het nakomelingen van ontsnapte volière vogels of zijn ze zelfs afkomstig van dierentuinen. Dat zijn dan meestal ook geringde exemplaren.

Een paar jaar geleden gebeurde het nog wel eens dat een ongeringde kwak of zelfs enkele kwakken in de Brabantse Biesbosch neerstreken. Die bleven dan een tijdje hangen en vertrokken later weer met onbekende bestemming. Behalve in de Brabantse Biesbosch zijn in het afgelopen jaar een paar kwakken gespot aan de Dordtse kant. Daar zitten nu een jonge kwak en een geringd volwassen exemplaar vlak bij elkaar. Ze zijn beide redelijk honkvast en zitten in een park in de stad.

een zeer zeldzame woudaap

De volwassen geringde kwak is erg tam en is makkelijk te benaderen. Eigenlijk is dat jammer want dat haalt veel weg van het mysterieuze imago van de vogel. Dat mysterieuze hebben trouwens al die rallen en kwakken wel. Ik weet nog dat de woudaap die ik in de Biesbosch zag bijna een hartstilstand tot gevolg had. Ik rekende er niet op en sterker nog ik dacht niet dat ik die ooit een keer zou zien. 

Zo schuw en mysterieus het imago van de vogel is, zo relaxed bleef hij in de rietkraag aan een paar rietstengels hangen. Hij hield in beide knuistjes een bundeltje riet vast en keek verwonderd de wereld in. Niet angstig of bang vloog hij een stukje op en landde in een wilgje in het riet. 

ralreiger langs de weg

Heel bijzonder om deze bijzondere vogel zo makkelijk te kunnen bekijken. De weken erna als ik daar in de buurt was heb ik nog veel moeite gedaan om hem nog een keer te spotten maar dat is helaas niet meer gelukt.

Dat was met de ralreiger wel anders. Die liet zich dagenlang makkelijk zien en daar hoefde je de auto niet eens voor uit te komen. Die zat in een moeras of mangrove-achtig stukje water langs de doorgaande weg in de Noordwaard in de Biesbosch.

Wil je meer weten van de niet zo zeldzame kwak, klik dan op de link;

https://www.vogelbescherming.nl/ontdek-vogels/kennis-over-vogels/vogelgids/vogel/kwak